Kustosz
Wprowadzenie

 


Czolgaj sie, to wiersz napisany przez jednego z czolowych
przedstawicieli mlodej polskiej poezji - Marcina Swietlickiego.
Artysta, kompozytor i muzyk, Cezary ostrowski zilustrowal ten tekst graficznie. Stworzyl tez muzyke do niego, a Swietlicki tekst wykonal. Przy pierwszym sluchaniu Czolgaj sie zalozylem, ze jest to komentarz do handlu zywym towarem. Byly ku temu mocne wskazowki werbalne igraficzne. Obecnie uwazamy rownosc plci za stan oczywisty, a ponizenie i poddanstwo za zlo narzucone. Tak tez jest w przypadku przemocy malzenskiej. Jest to cos czego istnienie jedynie przeczuwamy na zewnatrz.

"Moim zdaniem handel zywym towarem nie jest tu zasadniczym problemem" - zaprzecza Ostrowski - "To raczej kwesta archetypicznej relacji mezczyzna/kobieta (silny/slaby). Teraz jednakze normy kulturowe (w Europie srodkowo-wschodniej) zdaja sie slabnac, a nie wzmacniac. Nastepuje maskulinizacja kobiet oraz adaptacja modelu partnerskiego. Chyba nawet silniejsza tutaj niz gdzie indziej. Panstwo slabnie, kosciol traci wiernych, mimo iz ostatnio skazano wydawce prasowego Jerzego Urbana za obraze Papieza Jana Pawla II. Nie dostal jednak wyroku wiezienia, a tylko zasadzono relatywnie mala grzywne. A zatem meska dominacja ukazana w tekscie jest tym od czego sie oddalamy. Pozostaja jednakze stare schematy myslowe.

Budynak na drugiej ilustracji jest nieco podobny do rzeczywisteg miejsca w Poznaniu o nazwie Stary Browar. Dla wielu jest to symbol agresywnego, spaczonego kapitaizmu. I tu znowu mamy do czynienia z relacja silny/slaby. Wokol budynku gromadza sie tak zwani "przecietni" (anonimowi) ludzie (klienci). Sa zainteresowani wylacznie konsumpcja kazdego odpowiednio wypromowanego "szitu". A zatem tu tkwi prawdziwe zniewolenie, ubrane w nowa forme.

Zauwazylem, ze na piatej ilustracji znajduje sie kilka krzyzy lacinskich i ortodoksyjnych oraz znak sierpa i mlota z epoki sowieckiej. Zapytalem, czy poza oczywistym wytlumaczeniem istnieje inne. Co one reprezentuja? Czy cos co umarlo? Ostrowski jak zwykle dwuznacznie odparl - "Bez wzgledu na system czy religie - SMIERC JEDNOCZY". Zapytalem tez kim jest strzelec wyborowy. Czy ma on utzrymac kobiete w szachu, na podlodze ktora jest jej "domem"? Czy snajper to alfons? Maz? Czy to osoba z zewnatrz, powolana do istnienia stanem rzeczy, majaca zniszczyc kobiete? A moze to spoleczenstwo?

"wszyscy pewnie zastanawiamy sie kim jest strzelec wyborowy" - odpowiada Ostrowski - "Ale najbardziej istotne jest zdanie sobie sprawy z samego faktu jego istnienia."

- W. Logan Fry, Kustosz