Kustosz
Wprowadzenie
Czolgaj sie, to wiersz napisany przez jednego
z czolowych
przedstawicieli mlodej polskiej poezji - Marcina Swietlickiego.
Artysta, kompozytor i muzyk, Cezary ostrowski zilustrowal ten
tekst graficznie. Stworzyl tez muzyke do niego, a Swietlicki
tekst wykonal. Przy pierwszym sluchaniu Czolgaj sie zalozylem,
ze jest to komentarz do handlu zywym towarem. Byly ku temu mocne
wskazowki werbalne igraficzne. Obecnie uwazamy rownosc plci za
stan oczywisty, a ponizenie i poddanstwo za zlo narzucone. Tak
tez jest w przypadku przemocy malzenskiej. Jest to cos czego
istnienie jedynie przeczuwamy na zewnatrz.
"Moim zdaniem handel zywym
towarem nie jest tu zasadniczym problemem" - zaprzecza Ostrowski
- "To raczej kwesta archetypicznej relacji mezczyzna/kobieta
(silny/slaby). Teraz jednakze normy kulturowe (w Europie srodkowo-wschodniej)
zdaja sie slabnac, a nie wzmacniac. Nastepuje maskulinizacja
kobiet oraz adaptacja modelu partnerskiego. Chyba nawet silniejsza
tutaj niz gdzie indziej. Panstwo slabnie, kosciol traci wiernych,
mimo iz ostatnio skazano wydawce prasowego Jerzego Urbana za
obraze Papieza Jana Pawla II. Nie dostal jednak wyroku wiezienia,
a tylko zasadzono relatywnie mala grzywne. A zatem meska dominacja
ukazana w tekscie jest tym od czego sie oddalamy. Pozostaja jednakze
stare schematy myslowe.
Budynak na drugiej ilustracji
jest nieco podobny do rzeczywisteg miejsca w Poznaniu o nazwie
Stary Browar. Dla wielu jest to symbol agresywnego, spaczonego
kapitaizmu. I tu znowu mamy do czynienia z relacja silny/slaby.
Wokol budynku gromadza sie tak zwani "przecietni" (anonimowi)
ludzie (klienci). Sa zainteresowani wylacznie konsumpcja kazdego
odpowiednio wypromowanego "szitu". A zatem tu tkwi
prawdziwe zniewolenie, ubrane w nowa forme.
Zauwazylem, ze na piatej ilustracji
znajduje sie kilka krzyzy lacinskich i ortodoksyjnych oraz znak
sierpa i mlota z epoki sowieckiej. Zapytalem, czy poza oczywistym
wytlumaczeniem istnieje inne. Co one reprezentuja? Czy cos co
umarlo? Ostrowski jak zwykle dwuznacznie odparl - "Bez wzgledu
na system czy religie - SMIERC JEDNOCZY". Zapytalem tez
kim jest strzelec wyborowy. Czy ma on utzrymac kobiete w szachu,
na podlodze ktora jest jej "domem"? Czy snajper to
alfons? Maz? Czy to osoba z zewnatrz, powolana do istnienia stanem
rzeczy, majaca zniszczyc kobiete? A moze to spoleczenstwo?
"wszyscy pewnie zastanawiamy
sie kim jest strzelec wyborowy" - odpowiada Ostrowski -
"Ale najbardziej istotne jest zdanie sobie sprawy z samego
faktu jego istnienia."
- W. Logan Fry, Kustosz
|